فرازهایی از خطبه اول نهج البلاغه(مثنوی ۲۳)

باسمه تعالی
فرازهایی از نهج البلاغه
مثنوی۲۳
خطبه اول
قسمت دوم
نقش دین در انسان



 

تابش نور خدا مقدور می گردد ز دین
عامل آرامش است و حافظ ما در زمین



 

آنچه باعث می شود آرامشت ، یاد خداست
بهترین هدیه برای آدم و هم جان فزاست



 

نور حق بر دل بتابد ، موجب آرامش است
درد دل را می دهد تسکین و آن را کاهش است



 

آنچه باعث می شود آرامش ما را هر آن
در عمل بر شرع باشد ، یاد یزدان بی امان


 

کوه ها گیرند لرزه از زمین با اصطکاک
گردش ارض و تلاقی هوا را اشتراک



 

قسمتی از کوه باشد در زمین و در خفا
مانع نشت درون خاک می گردد ز ما




 

نقش دین و انبیا چون کوه باشد در زمین
باعث آرامش انسان و دوری از حزین





 

دین بود چون پنجره بر روی دیوار برون
می رساند نور خورشید و هوا را اندرون



 

در حقیقت ، اعتلای ما ز دین است و ولا
باعث احیای جان است و تعالی هر کجا


 

جسم ما دارای حس است و جوارح در درون
می شود با عقل کامل ، آدمی فهمش فزون




 

دین کند تاثیر بر هر یک ز اعضای بدن
می دهد بر عقل باور ، بر جوارج هم سنن



 

خلق و خوی ما کند تاثیر از احکام دین
باعث رشد و تعالی می شود نور مبین


 

دین بود مجموعه ای از  باور  و اخلاق و کیش
آمده بهر خلایق از زمان دور و پیش



 

می شود ابلاغ سوی اوصیا و انبیا
آن پیامی بر عموم مردمان سوی خدا


 

جهل باشد همره ما همچو سایه بی امان
دور گردد با کلام اولیا و سالکان




 

انبیا رابط میان مردم و یکتا امید
حامل امر خدا و هم معارف را نوید


 

گفت مولا ، حق شناسی ابتدای فهم ماست
می شود باعث تو را در درک دین و اعتلاست



 

غیر از این باشد ،کنی تقلید بر دین خودت
کی کنی تقلید دین کردگار و خالقت



 

حق شناسی باعث اصلاح در اخلاق ماست
باعث تحکیم در فهم و عقاید از خداست


 

سعی ما باشد هماره باور حق ، نی قبول
نیست باور موجب افت و هلاک یا افول



 

باور یزدان کند محکم عقاید ، دلرباست
می کند ایمان ما را  قاطع و هم ارتقاست




 

فرد مخلص ، معتقد بر منجی یکتا بود
تکیه گاهش خالق و معبود بی همتا بود



 

مخلصین واقعی گویند حق را چون صفات
چون بود در ذات حق و نیست تفکیک و ثبات



 

آب مر طوب و رطوبت در دل و در ذات آب
گر رطوبت اخذ گردد ، نیست آب و آن سراب


 

زین سبب گویند حق را شامل کل صفات
او صمد باشد ز انواع صفات و در حیات




 

دین اگر گردد قبول و باوری در آن نبود
نیست آن پاینده و فهمی ز یکتای  وجود





 

خوردن شربت کجا و طعم آن دانی کجاست
هر دو شیرین است ، اما خوردنش جان را شفاست



 

عامل اصلی برای شهد و شیرینی تمام
ریشه اش شکر  بود ، در نوع هر یک ، هر کدام





 

گر حیات و جنب و جوشی در خلایق می شود
منشاش از حق تعالی باشد  و جان می دهد




 

گر شود احساس ، نقش حق تعالی هر زمان
می توان گفتا خدا را باور و بینی عیان



 

اکثر مردم خدا را می کنند اظهار بیش
بالاخص در سختی و رنج و مصیبتهای خویش




 

ریشه و سر منشا هر چیز باشد کبریا
این سبب گردد که توحیدت شود کامل ولا



 

از صفات حق تعالی ، می توان حق را شناخت
زندگی دارد مصائب ، سختی و هم برد و باخت

 

جمع اضداد است یزدان ، ابتدا و انتهاست
ظاهر و مخفی بود در عالم و او را بقاست




 

اوج اخلاص است ، در یکتایی جود و صفات
لیک حق یکتا بود ، آن در هم و باشد چو ذات



 

جای ذکر یک صفت ، گوئید حق عین صفت
حق بود عین صفات و هم کمال و معرفت



 

با تمایز در صفات و در وجود  لایزال
آن تناقض می شود در وحدت و هم در کمال







 

ذات حق مخفی بود بر مردم و خلق جهان
چون بشر محدود باشد در زمین و آسمان



 

آدمی تشکیل گردد از وجود و هم صفات
این نیاز خلقت و انسان بود ، بهر حیات






 

فرد عاقل می شود زیبا نباشد  در عوام
این بود حاکی ز نقش و هم وجود هر کدام




 

آدمی تعیین گردد با صفات و خلق و خوی
همچنین دارای عقل است و غرایض پیش روی




 

فرش باشد مشتمل بر تار و پود و رنگ و  قاب
جز جز اش چون صفات فرش بنگر در خطاب



 

آدمی کامل شود با شهوت و ادراک و هوش
همچو تار و پود می باشد صفات و جنب و جوش



 

همچنین با نام می گردد مشخص در عوام
لیک تحسین می شود  با خوی و اخلاق و مرام



 

می توان گفتا بشر ، توصیف گردد با صفات
می شود یادی از او ، حتی که باشد در ممات




 

در ملائک نیست شهوت ، همچو انسان در زمین
می توان گفتا بشر ما فوق او باشد ، برین





 

همچنین محروم باشد ، غیر انسان از خرد
چار پایان ، با همه قدرت  ، بشر را می برد






 

حق هدایت می کند با انبیا و اوصیا
وحی می گردد به آنان ، هم به ظاهر هم خفا







 

میسمی خواهان قرب است و کمال کبریا
از خدا خواهد وصال و باور حق هر کجا




 

سخت باشد باور یزدان رجالی در نخست
جز خدا در زندگی ، دیگر کسی را او نجست






 

سروده شده توسط
علی رجالی و مهدی میسمی